پس از همه گیری کرونا، بیشتر پروژه های بزرگ در کشورهای منطقه و همسایه متوقف شد. شرکت های ایرانی از زمان همه گیری این بیماری، امکان اعزام نیروهای متخصص خود به دیگر کشورها را ندارند و در یک بازه زمانی چند ماهه، بازگشت نیروهای ایرانی مستقر در کشورهای واردکننده خدمات ممنوع شده بود که به تازگی این روند تسهیل شده است.
صادرات خدمات فنی و مهندسی ایران پس از اعمال شدیدترین تحریم ها، بیش از همیشه محدود شد. مشکل اصلی صادرکنندگان خدمات فنی و مهندسی فقدان ضمانت نامه و عدم همکاری بانکی کشورها بود. در یک سال اخیر، شرکت ها بیشتر بر توسعه خدمات فنی و مهندسی ایرانی در کشورهای همسایه متمرکز شدند با این حال، همه گیری کرونا به مشکلات این بخش افزود و به طور تقریبی، همه فعالیت های شرکت های ایرانی را در کشورهای واردکننده خدمات فنی و مهندسی، متوقف کرد.
پس از همه گیری کرونا، بیشتر پروژه های بزرگ در کشورهای منطقه و همسایه متوقف شد. شرکت های ایرانی از زمان همه گیری این بیماری، امکان اعزام نیروهای متخصص خود به دیگر کشورها را ندارند و در یک بازه زمانی چند ماهه، بازگشت نیروهای ایرانی مستقر در کشورهای واردکننده خدمات ممنوع شده بود که به تازگی این روند تسهیل شده است. نیروهای ایرانی توانستند با استفاده از مسیرهای تعریف شده به ایران بازگردند.
همه گیری کرونا به طور مشخص، پایان کار و مدت زمان در نظر گرفته شده برای عمل به تعهدات شرکت ها را متاثر می کند. در کشوری مثل الجزایر که از مقاصد صادرات خدمات فنی و مهندسی ایران است، مسیرها برای ورود و خروج پیمانکاران هنوز باز نشده و در کشورهای همسایه هم، اجرای پروژه ها با توجه به مشکلات متعدد در اعزام نیروها، حمل ونقل و تامین تجهیزات مورد نیاز، روز به روز سخت تر می شود. در این مدت، تنها شرکت های فعال در عراق توانستند با رایزنی با دولت، اعتباراتی را که پیشتر دریافت کرده بودند، تمدید کنند. امیدواریم در آینده نزدیک، مسئله ضمانت نامه برای صادرات خدمات فنی و مهندسی هم حل شود چراکه فعالیت در بازارهای بین المللی برای شرکت های ایرانی، باتوجه به تحریم ها بدون ضمانت نامه دشوار است. برای بهبود و رونق صادرات خدمات فنی و مهندسی، علاوه بر دولت ها به تقویت تشکل های داخلی هم نیاز داریم تا با نهایت توان مذاکره و چانه زنی، مطالبات فعالان اقتصادی را طرح و پیگیری کنند.