سهم ما از بادها
استفاده از ظرفیتهای انرژی بادی برای تولید برق از محل جذب سرمایهگذاری خارجی برای احداث نیروگاه بهتر و بیشتر محقق میشود تا در کنار جذب سرمایهگذاری برای احداث نیروگاه و انجام پروژهها فاینانس فناوری ساخت و تولید توربینها و ژنراتورها در انرژی بادی نیز رقم بخورد.
کشور ما به لحاظ منابع مختلف انرژی یکی از غنیترین کشورهای جهان است؛ چراکه از یک سو دارای منابع گسترده سوختهای فسیلی و تجدیدناپذیر نظیر نفت و گاز است و از سوی دیگر ظرفیت فراوان انرژیهای تجدیدپذیر همچون باد را دارد. با توسعه نگرشهای زیستمحیطی و راهبردهای صرفهجویانه در بهرهبرداری از منابع انرژیهای تجدیدپذیر استفاده از انرژی باد در مقایسه با سایر منابع انرژی مطرح در بسیاری از کشورهای جهان رو به فزونی گذاشته و این در حالی است که آنچنان که باید و شاید و متناسب با ظرفیتهای ایران از این انرژی خدادادی مشابه انرژی خورشیدی استفاده نشده است. هرچند همایون حائری، رییس مرکز توسعه صادرات و پشتیبانی صنایع برق و آب در این زمینه به مهر گفته است: «درحالحاضر حدود ۳۰۰ مگاوات ظرفیت انرژیهای تجدیدپذیر در کشور وجود دارد که براساس برنامه وزارت نیرو، قرار است در ۱۰سال آینده حدود ۸هزار مگاوات انرژیهای بادی و خورشیدی به این ظرفیت اضافه شود. » شاید همین ظرفیتها و جذابیتهاست که برخی از سرمایهگذاران کشورهای خارجی را بر آن داشته که به ایران بیایند و در لابهلای مذاکرات سیاسی و اقتصادی به موضوع انرژیهای نو هم بپردازند. آنطور که ایلنا نوشته گیلس دیکسون، مدیرعامل انجمن علمی انرژی بادی اروپا گفته است که ظرفیت انرژیهای تجدیدپذیر به ویژه انرژی بادی در ایران خیلی زیاد و حتی بیشتر از اروپاست و امید است به اندازه کافی روی این ظرفیت سرمایهگذاری شود. چراکه با توجه به وزش خوب باد در ایران هزینه تولید برق از آن میتواند بسیار پایین بیاید و حتی کمتر از اروپا و تا نرخ ۶۰ سنت یورو هم برسد. شاید همین اشتیاق خارجیها در کنار ضرورت جلوگیری از افزایش آلودگیهای زیستمحیطی ناشی از تولید برق از سوختهای فسیلی باعث شده که به ظرفیتهای تولید برق در کشور ما بیشتر توجه شود. برگزاری کنفرانس انرژی بادی در اواخر تیر امسال موید توجه به این ظرفیت خدادادی است.
بایدهای ایجاد مزرعههای بادی
پیام باقری، عضو هیاتمدیره و رییس کمیته صادرات صنعت برق در این زمینه به صمت گفت: امروز ظرفیت تولید صنعت برق ما در حالی به ۷۵هزار مگاوات رسیده که سهم تولید برق از محل نیروگاههای بادی ناچیز است. مجموع نیروگاهای تجدیدپذیر منهای نیروگاههای آبی زیر یک درصد است و باید گفت نیروگاههای بادی از این مقدار نیز بسیار ناچیزتر است. از اینرو میتوان گفت که ما از محل نیروگاههای بادی سهم قابل توجهی در تولید برق نداریم. این در حالی است که در کشور ما ظرفیت تولید برق در نیروگاههای بادی وجود دارد. کافی است اطلس بادی کشور را مطالعه کنیم تا بتوان استعداد ذاتی کشور را به لحاظ آب و هوایی و مناطق قابل قبولی که میتوان در آنها مزرعه بادی ایجاد کرد سنجید. با این حال متاسفانه در این زمینه کار زیادی انجام نشده و دلیل آن اتکای تولید برق از محل سوختهای فسیلی است. باقری افزود: ارزان بودن سوخت فسیلی و در دسترس بودن آن باعث شده که سرمایهگذاری چندانی در زمینه انرژی بادی نشود. البته با توجه به برنامههای وزارت نیرو برای آینده در راستای تولید برق و اضافه شدن ۱۰هزار مگاوات به ظرفیت تولید برق از محل انرژیهای تجدیدپذیر باید شاهد پیشرفتهای قابل توجهی در استفاده از انرژی بادی باشیم.
وی با تاکید بر اهمیت تولید برق از محل نیروگاههای بادی گفت: مسیر تولید برق از انرژی بادی هموار نمیشود مگر اینکه مشکلات پیش روی این صنعت برداشته شده و نقش بخش خصوصی در صنعت برق و سرمایهگذاری در انرژیهای تجدیدپذیر بیشتر شود. همچنین باید مسیر ورود سرمایهگذار بخش خصوصی در این صنعت هموارتر شود. به یاد داشته باشیم که جذابیت انرژیهای تجدیدپذیر برای خارجیها بسیار بالاست بنابراین اگر این مسائل حل شود میتوان امیدوار بود در سالهای آینده از ظرفیتهای انرژی تجدیدپذیر و بهویژه باد استفاده کنیم؛ چراکه این موضوع منطبق با تعهدات ایران به کنوانسیونهای بینالمللی پیرامون کاهش آلودگی محیطزیست است که یکی از راههای تحقق این هدف پیش رفتن به سوی تولید برق از محل انرژیهای تجدیدپذیر خواهد بود.
ثبات در تعرفهها
حمیدرضا صالحی، نایبرییس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران و دبیرکل فدراسیون صادرات انرژی و صنایع وابسته ایران در این زمینه به صمت گفت: حدود ۲۵هزار مگاوات ظرفیت تولید برق از محل انرژیهای بادی در سراسر ایران در اطلس سازمان انرژیهای نو و البته متوسط سرعت نیروگاه بادی روی ۵ و ۶ متر برای این ظرفیت شناسایی شده است. در حالی که امروزه نسل جدید انرژیهای بادی را شاهد هستیم که در ۳/۵ متر در ثانیه نیز توان کافی و لازم را میتوانند داشته باشند بنابراین میتوان به میزان ظرفیت اعلام شده در آینده نیز اضافه کرد. صالحی با تایید بر ظرفیتهای تولید برق از انرژی بادی گفت: تا امروز شاید آنچنان استقبالی از سرمایهگذاری در این بخش نشده بود؛ چراکه قوانین و چارچوبهای استانداردی برای دولت که از محل بودجه تعریف شده، برق حاصل از انرژیهای بادی را خریداری کند وجود نداشت اما به تازگی تعرفههایی تعریف شده که سرمایهگذار بتواند به سرمایهگذاری در این بخش نیز وارد شود. وی با اشاره به فرصتهای پسابرجام برای استفاده از ظرفیت انرژیهای بادی گفت: در هیاتهایی از کشورهای مختلف که به کشور ما میآمدند شرکتهای مطرحی در زمینه فعالیت و سرمایهگذاری در انرژیهای نو وجود داشتند که علاقهمند به سرمایهگذاری بودند. البته باید توجه داشت که تعرفههای کشور ما برای سرمایهگذاری نیز مناسب است از اینرو در صورت جذب سرمایهگذاری خارجی در زمینه انرژی بادی بازده بسیار خوبی برای کشور خواهد داشت. صالحی معتقد است یکی از موانع استفاده از ظرفیتهای احداث نیروگاههای بادی و مشارکت و جذب سرمایهگذاری خارجی به این دلیل است که اقتصاد کشور ما نفتی است و همین ارزانی نفت موجب بیرغبتی یا کمتر فکر کردن به انرژیهای نو شده است. با این حال توجه دولت به این بخش و اهمیت کم کردن آلایندگی محیط باعث شده که به موضوع انرژیهای پاک و احداث نیروگاههای بادی نیز بیشتر توجه شود. نایبرییس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران درباره چشمانداز استفاده از ظرفیتهای انرژی بادی گفت: با توجه به استقبال سرمایهگذاران چشمانداز خوبی در این صنعت دیده میشود. البته باید تلاش شود که تعرفهها در سرمایهگذاری انرژی بادی برای یک دوره ۱۰ساله تثبیت شود تا در نتیجه آن سرمایهگذاران بیشتری در این بخش جذب شوند و در کنار جذب سرمایهگذاری برای احداث نیروگاه و انجام پروژههای فاینانس فناوری ساخت و تولید توربینها و ژنراتورها در انرژی بادی نیز رقم بخورد. به عبارتی سرمایهگذاری، انتقال فناوری و مدیریت آن در راستای هم محقق شود.