همسایگان شمالی در انتظار تامین برق از ایران
پیشرفت ایران در صنایع برق به حدی است که اکنون ایران توان تامین بخشی از نیازهای کشورهای همسایه خود را دارد.
در این زمینه توان تامین زیرساختها نیز وجود دارد اما چالش اصلی انتقال برق تامین مالی برای ساخت خطوط و پستهای انتقال برق است.
توان تولید برق ایران اکنون بیش از نیاز کشور است و با احتساب اینکه همسایگان شمالی ایران، کشورهای سردسیری هستند و نیاز کمتری به مصرف برق با هدف سرمایشی دارند، ایران میتواند مازاد تولید را به این کشور را منتقل کند. موضوعی که در این زمینه آسیبهایی وارد میکند کاهش سرمایهگذاری در صنعت برق کشور است که بر اثر سیاستهای اقتصادی دولتهای گذشته انجام شده است.
از سوی دیگر با توجه به اینکه ایران در شرایط پساتحریم قرار دارد برخی تحلیلها گویای وجود فاینانسورهایی است که میتوانند در صنعت برق ایران وارد شوند. در ادامه صمت به بررسی چگونگی تامین زیرساختها برای فروش برق دیگر کشورهای منطقه پرداخته است.
علیرضا کلاهی، رییس سندیکای صنعت برق درباره وضعیت صنعت برق در کشور و چگونگی تامین زیرساختهای مورد نیاز برای بخش انتقال به صمت توضیح داد: زیرساختهای برق دو بخش اصلی دارد. بخشهایی که در زیرساختهای صنعت برق وجود دارد شامل تولید و انتقال و توزیع میشود. ایران در تولید برق خوشبختانه مشکلی ندارد. همچنین با توجه به اینکه الگوی مصرف برق در همسایگان شمالی ایران متفاوت است و ایران در این منطقه مازاد تولید دارد، ظرفیت همکاری مشترک به وجود آمده است.
وی با بیان اینکه یکی از موضوعاتی که در صنعت برق وجود دارد این است که ظرفیت تولید برق در کشور بیشتر محدود به زمان اوج مصرف برق است، توضیح داد: برای پوششدهی تقاضای برق در پیک مصرف ایران نیروگاههای تولید برق را تقویت کرده تا بتواند به سطح میزان مصرف برق متقاضیان پاسخ دهد.
رییس سندیکای صنعت برق با اشاره به اینکه پیک مصرف برق در کشور تابستان است، گفت: این در حالی است که ایران در باقی فصلها با مازاد تولید برق مواجه میشود. بر این اساس در دیگر مواقع سرمایه عظیمی در کشور بیکار میماند. همچنین در این دوران همسایگان شمالی ایران نیاز به برق دارند که ایران میتواند با استفاده از ظرفیتهای موجود در بخش تولید برق نیاز آنها را نیز پوشش دهد.
وی در حالی که از زیرساختهای انتقال برق به عنوان چالش اصلی صنعت برق نام برد، توضیح داد: تنها مشکلی که در این زمینه وجود دارد ضعف ایران در تامین زیرساختهای مورد نیاز برای انتقال برق است.
وی به این پرسش که دلیل ضعف ایران در تامین زیرساختهای انتقال برق چیست، پاسخ داد: یکی از مشکلاتی که در سالهای گذشته باعث شد ایران در تامین زیرساختهای انتقال برق با مشکل رو بهرو شود کاهش شدید سرمایهگذاری بود.
رییس سندیکای صنعت برق افزود: کاهش سرمایهگذاری در صنعت برق یکی از بزرگترین آسیبهایی بود که دولتهای نهم و دهم به زیرساختهای این صنعت در کشور وارد کردند. به این دلیل است که زیرساختهای موجود در کشور ظرفیت مناسبی برای انتقال برق ندارند.
وی با اشاره به اینکه ایران توان تامین برخی نیازهای کشورهای همسایه خود را در زمینه برق دارد، تاکید کرد: دلیل اصلی توان ایران در تامین نیازهای برق در کشورهای همسایه شمالی متفاوت بودن الگوی مصرف برق است؛ همچنین توان ایران در تولید بوده و اکنون توان زیرساختی انتقال برق در کشور آماده نیست.
کلاهی با اشاره به اینکه هر کشوری یک منحنی مصرف برق دارد که براساس آن زمان اون و غیراوج مصرف برق مشخص میشود، توضیح داد: عمده بار مصرف کشور ما سرمایشی است و در تابستان مصرف برق به پیک خود میرسد. اما در کشورهای همسایه شمالی اینطور نیست و باید درنظر داشت که میانگین دمای این کشورها نیز از ایران پایین است و نیاز کمتری به مصرف سرمایشی برق در آنها وجود دارد.
وی با اشاره به اینکه تامین زیرساختهای انتقال برق در کشور تنها نیازمند سرمایهگذاری است، افزود: توان داخلی کشور در این زمینه هیچ مشکلی ندارد و ایران میتواند این خطوط را احداث کند. تنها مشکلی که در این زمینه وجود دارد کاهش سرمایهگذاری است.
رییس سندیکای صنعت برق با بیان اینکه وزارت نیرو همواره به بودجه عمومی کشور وابسته بوده است، گفت: دلیل وابستگی این وزارتخانه به بودجه عمومی کشور اختلاف در فروش و تولید است که وزارت نیرو را وادار به استفاده از بودجههای دولتی میکند. اختلافی که در این زمینه وجود دارد به ضرر وزارت نیرو است و مابه تفاوت آن در برنامه بودجه دولت تامین میشود.
وی افزود: در دولتهای نهم و دهم این اتفاق نیفتاد و کسری بودجه بسیاری در این وزارتخانه به وجود آمد. توجه نکردن به این بخش در سالهای گذشته باعث شد ایران در صنعت برق با کاهش سرمایه روبهرو شود که این موضوع به تامین زیرساختهای انتقال برق نیز آسیبهای بسیاری وارد کرده است.
کلاهی با بیان اینکه صنعت برق در کشور خودکفاست، توضیح داد: با توجه به توان داخلی کشور باید برای توسعه زیرساختها منابع مختلفی به این بخش داده شود. توان ایران در صنعت برق اکنون فقط با مشکل سرمایهگذاری رو به رو است.
وی با اشاره به اینکه بودجهای که برای صنعت برق در کشور در دولت یازدهم درنظر گرفته شد هم برای این صنعت کافی نیست، اظهار کرد: در این دولت برخی مشکلات برطرف شد اما هنوز بودجه برق برای پاسخگویی به نیازهای این صنعت در کشور کافی نیست. البته نباید شرایط اقتصادی کشور را فراموش کرد و راهی جز این هم وجود ندارد.
رییس سندیکای صنعت برق با بیان اینکه ایران با فروش برق به کشورهای همسایه میتواند مشکلات سرمایهگذاری خود را برطرف کند، گفت: یکی از راههایی که برای
برطرف کردن این مشکل در کشور وجود دارد فروش برق به کشورهای همسایه است.
وی همچنین با تاکید بر اینکه استفاده از فاینانس یکی از راههای تامین مالی پروژههای زیرساختی در کشور است، توضیح داد: با اینکه در شرایط کنونی پیدا کردن فاینانسور کار دشواری است اما این موضوع دور از ذهن نیست. در صورتی که روی این پروژهها کار شود ایران میتواند خطوط انتقال برق برای کشورهای همسایه را از طریق تامین مالی (فاینانس) اجرا کند
دشواریهای استفاده از فاینانس
علیاصغر میرشکاری، دبیر سندیکای برق ایران نیز درباره ظرفیت تولید و مشکلاتی که در زمینه انتقال برق در کشور وجود دارد به صمت گفت: موضوعی که در زمینه انتقال برق به برخی کشورهای شمال ایران وجود دارد این است که ظرفیت موجود برای انجام این کار کافی است اما این ظرفیتها باید اجرایی شوند. در تامین خطوط انتقال برق مشکلاتی وجود دارد که رفع آنها نیاز به تامین مالی دارد.
میرشکاری افزود: در موضوعات انتقال بینالمللی برق زمانی ابتدا کشورها باید به توافق برای انجام این کار برسند و بعد برای تامین زیرساختها اقدام کنند. در این زمینه اکنون توافقهایی در حال انجام است. در صورتی که این توافقها نهایی شود با احتساب توان ایران در ساخت و تامین زیرساختهای لازم برای انتقال برق این کار شدنی خواهد بود.
دبیر سندیکای برق ایران با اشاره به اینکه در انتقال برق از ایران به ارمنستان مشکل اختلاف ولتاژ وجود داشت، توضیح داد: برای رفع این مشکل باید نوع خاصی از پست برق در آن منطقه مورد بهرهبرداری قرار میگرفت که در حال ساخت است و این مشکل برطرف میشود. موضوعی که در این زمینهها وجود دارد مشکلات اینچنینی است.
وی با اشاره به اینکه پروژههای انتقال برق نیاز به تامین مالی دارد، گفت: انجام این کار از طریق استفاده از فاینانس هم شدنی است اما سختیهای خاص خود را دارد. برای تامین مالی از طریق فاینانس باید فعالیت بهطور جدی شود تا بتوان برای پروژه انتقال برق به دیگر کشورها از این طریق اقدام شود.