ساخت پست برق ۴۰۰ کیلوولت در کشور یکی از بزرگترین موفقیت‌هایی است که ایران در اجرای سیاست‌های خصوصی‌سازی به‌دست آورده است.

هرچند کارشناسان معتقدند دستیابی به این نقطه با حمایت دولت بوده اما اکنون امکان طراحی و ساخت پست‌های برق در کشور ۱۰۰درصد است که ۹۵درصد آن اجرا می‌شود. 
ازجمله مشکلاتی که در پست‌های برق وجود دارد ساخت و تولید رله‌های حفاظتی است که بر پایه گفته‌های کارشناسان اکنون امکان طراحی و ساخت آن نیز وجود دارد اما به‌دلیل اینکه سفارش ساخت به قدر کافی در کشور وجود ندارد، تولید آن نیز توجیه اقتصادی ندارد. این‌ها در حالی است که اگر پروژه‌های نیمه‌تمام برقی در کشور به اجرا دربیایند و پروژه‌های جدیدی در این زمینه تعریف شود تولید رله‌های حفاظتی توجیه اقتصادی خود را به‌دست می‌آورد.

حمیدرضا صالحی، دبیرکل فدراسیون صادرات انرژی درباره میزان بومی‌سازی صنایع برق و ساخت پست‌های برق در کشور گفت: ظرفیت‌سازی ایران در صنعت برق پس از انقلاب اسلامی باعث شد بخش خصوصی توانمندی‌های مناسبی در این زمینه به‌دست آورد. در این سال‌ها پیمانکاران ایرانی توانستند در زمینه‌های تولید و توزیع برق در کشور مشارکت داشته باشند و به‌ دستاوردهای مناسبی هم رسیدند. 
دبیرکل فدراسیون صادرات انرژی با اشاره به اینکه در زمینه انتقال برق، ایران اکنون به نقطه مناسبی رسیده است، توضیح داد: اکنون در کشور تمام پست‌های برق بومی‌سازی شده و بیش از ۹۵درصد از پست‌های مورد نیاز صنعت برق در داخل کشور ساخته می‌شود. 
صالحی درباره طراحی پست‌های برق در کشور توضیح داد: خوشبختانه اکنون می‌توانیم پست‌های مورد نیاز صنعت برق را با استفاده از توان بخش خصوصی و نیز بخش دولتی تولید کنیم. وی با اشاره به انواع پست برق در کشور‌ گفت: اکنون در کشور پست‌های تولید، مدیوم ولتاژ، فوق توزیع و انتقال وجود دارد که طراحی و ساخت آنها در کشور بومی‌سازی شده و ایران می‌تواند سوئیچ‌های مورد نظر برای استفاده از این پست‌ها را نیز تولید کند.

این کارشناس صنعت برق با بیان اینکه سوئیچ‌گیرهای «جی‌ای‌اس» اکنون در کشور ساخته نمی‌شود، توضیح داد: یکی از محصولاتی که ساخت آن در کشور با مشکل رو به رو است سوئیچ‌گیرهای ‌«‌جی‌ای‌اس‌»‌ ‌هستند. البته ساخت و تولید سوئیچ‌گیرهای ‌«‌جی‌ای‌اس‌»‌ ‌تا ولتاژهای پایین انتقال فناوری شده و پیش‌بینی می‌شود برای ولتاژهای بالا نیز با توجه به شرایط ایران در پساتحریم انتقال فناوری انجام شود. 
این عضو هیات‌مدیره خانه صنعت و معدن استان تهران با بیان اینکه سوئیچ‌گیرهای ‌«‌جی‌ای‌اس‌»‌ ‌در پست‌های گازی بیشترین کاربرد را دارد، گفت: این سوئیچ‌گیرها در پست‌های گازی کاربرد دارند. برای مثال در منطقه هفت‌تیر استان تهران یک پست برق هوایی وجود دارد که با استفاده از «‌جی‌ای‌اس‌»‌ کردن این پست می‌توان زمین مورد نیاز را به ۲۰درصد از حالت نخستین کاهش داد. 
صالحی افزود: استفاده از این نوع پست‌ها برای مناطقی است که قیمت زمین در آنها زیاد بوده و با سرمایه‌گذاری در این بخش می‌توان تا ۸۰درصد زمین را آزاد کرد. 
وی با اشاره به اینکه در کشور اکنون انواع کابل‌های برقی، انوع پست‌های برق، سوئیچ‌گیر، خازن‌های جریان ولتاژی و طراحی پست تا ۴۰۰ کیلوولت تولید می‌شود، گفت: در پست‌های برق تنها یکی از محصولات مورد نیاز در کشور تولید نمی‌شود و آن رله‌های حفاظتی است. نایب‌رییس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی تهران افزود: رله‌های حفاظتی که ۵ درصد پست‌ برق را تشکیل می‌دهد، اکنون وارد می‌شود و تولید آ‌ن در داخل کشور توجیه اقتصادی ندارد. البته در داخل کشور به لحاظ زیرساخت‌ها و دانش فنی مورد نیاز توان تولید این نوع از رله‌های حفاظتی وجود دارد و مشکلی که باعث شده هنوز این رله‌ها در داخل کشور تولید نشوند نداشتن توجیه اقتصادی تولید است. وی با اشاره به اینکه اکنون برخی پروژه‌های ناتمام دوباره در مسیر ساخت قرارگرفته و همچنین قرار است پروژه‌های جدیدی در صنعت برق کشور برنامه‌ریزی شود، توضیح داد: مهم‌ترین عامل بازدارنده برای ساخت رله‌های دیفرانسیلی، نبود سفارش ساخت به میزان کافی در کشور بود. با توجه به اینکه اکنون پروژه‌های بیشتری در مسیر اجرا قرارگرفته‌اند پیش‌بینی می‌شود این نوع از رله‌ها نیز در کشور تولید شود. صالحی با اشاره به اینکه در دوران تحریم ایران به توان ساخت برخی رله‌های مورد نیاز دست یافت تصریح کرد: اکنون مانعی برای انتقال دانش ساخت رله‌های حفاظتی وجود ندارد و امیدواریم با افزایش پروژه‌های در دست اجرا بتوانیم به ساخت این رله‌ها دست یابیم.

تجهیزات برقی کشور استاندارد است
پرویز غیاث‌الدین، دبیر سندیکای صنعت برق درباره وضعیت تامین زیرساخت‌های این صنعت در کشور به صمت گفت: صنعت برق در کشور شامل نیروگاه، خطوط انتقال، پست‌های برق و شبکه‌های توزیع می‌شود که پست‌های برق در کشور ازجمله زیرساخت‌های مهم این صنعت به شمار می‌رود. دبیر سندیکای صنعت برق با اشاره به اینکه پست برق یکی از اجزای اصلی شبکه‌های برق در کشور است، توضیح داد: صنعت برق در ۳ دهه گذشته کشورمان پیشرفت بسیار چشمگیری داشته است. سابق طراحی پست‌های برق به عهده کشورهای خارجی بود و آنها برای ایران پست برق را طراحی می‌کردند اما اکنون مشاوران محلی صنعت برق نیز می‌توانند پست‌های ۴۰۰ کیلوولت را طراحی کنند. وی افزود: این موفقیت در ایران نشان از پیشرفت دانش فنی در زمینه صنعت برق دارد. همچنین در ایران پیمانکاران توانمندی وجود دارد که می‌توانند پست‌ها را براساس آنچه در کشور طراحی شده تولید و نصب کنند. دبیر سندیکای صنعت برق با بیان اینکه عمده اجزایی که داخل پست‌های برق از آنها باید استفاده شود، به‌دست مهندسان و سازندگان ایرانی تولید می‌شود، اظهار کرد: در زمینه پست‌های برق اکنون حدود ۹۵درصد از تجهیزات و قطعات مورد نیاز پست‌های برق، تولید داخل کشور است. ازجمله قطعات کلیدی پست‌های برق کلیدها، ترانسفورماتور جریان و ترانسفورماتور ولتاژ سازه‌های پستی است که خوشبختانه اکنون تمام آنها در کشور ساخته می‌شود. وی درباره استاندارد تولید پست‌های برق در کشور گفت: در زمینه صنعت برق هر شرکت و واحد تولیدی که بخواهد کار کند ناچار است تمام استانداردهای بین‌المللی را رعایت کند. یکی از دلایل این موضوع اهمیت این صنعت و خسارت‌های جبران‌ناپذیری است که در صورت رعایت نکردن آنها به افراد و واحدها وارد می‌شود. غیاث‌الدین با بیان اینکه قطع برق خسارت‌های بسیار زیادی را وارد می‌کند، توضیح داد: از دیگر دلایلی که رعایت استانداردهای صنعت برق را الزامی می‌کند خسارت‌های قطع برق به واحدهای صنعتی و تولیدی است. هیچ کشوری برای ارزان بودن قطعات مورد نیاز غیراستاندارد حاضر نیست این خسارت‌ها را به دیگر صنایع تحمیل کند. دبیر سندیکای صنعت برق همچنین افزود: در ایران اکنون فناوری مورد نیاز که بتواند تولیدات استاندارد داشته باشد، وجود دارد و عمده تولید‌کنندگان ایرانی فناوری مورد نیاز خود را از معتبرترین شرکت‌های اروپایی گرفته‌اند و به تولید می‌پردازند. غیاث‌الدین با اشاره به اینکه در سال‌های تحریم خطری که برای صنعت برق ایران وجود داشت واردات تجهیزات مورد نیاز از کشور چین بود، بیان کرد: این کار می‌توانست خطرات زیادی برای صنعت برق کشور داشته باشد که خوشبختانه با حمایت از واحدهای داخلی این نیاز رفع شده و تولیدات کنونی از استانداردهای لازم برخوردار است. وی با اشاره به اینکه طراحی و آزمایش پست‌های برق اکنون در کشور انجام می‌شود، توضیح داد: بخشی از قطعات مورد نیاز برای پست‌های برق که شامل رله‌های حفاظتی است اکنون از خارج از کشور تامین می‌شود. در صورتی که سفارش ساخت این نوع از رله‌ها به حدی باشد که بتوان تولید آن را در کشور انجام داد اکنون آمادگی تولید وجود دارد و می‌توان در این زمینه هم بی‌نیاز شد.