تجلیل از تلاشگران اقتصادی در مراسم 133 سالگی اتاق تهران
تالار وحدت تهران از ساعات ابتدای میزبان چهرههای نامآشنای بخش خصوصی بود، فعالانی که در حوزههای مختلف اقتصادی چه تولید کالا و خدمات و چه تجارت در راستای اعتلای اقتصاد کشور و بهبود رشد و پیشرفت اقتصادی تلاش میکنند. مجموعهای از نمایندگان بخش خصوصی از چهرههایی که بیش از نیمقرن کار و فعالیت اقتصادی دارند تا چهرههایی که به تازگی و با انرژی جوانی وارد حوزه کسبوکار شدهاند جمع شده بودند تا با گرامیداشت 133 سالگی اتاق تهران به عنوان یکی از اصلیترین نهادهای بخش خصوصی، از چهرههایی که به عنوان کارآفرین برتر نشان تندیس امینالضرب را میگیرند یا پیشکسوتان و پژوهشگرانی که به بخش خصوصی یاری رساندهاند تقدیر کنند.
در این مراسم علاوه بر فعالان بخش خصوصی، اسحاق جهانگیری، معاون اول رییسجمهور و محمدرضا نعمتزاده، وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز حضور داشتند. در این مراسم به سه تن از کارآفرینان برتر لوح و تندیس امینالضرب اعطا شد و با اهدای لوح و نشان امینالضرب از چهار کارآفرین و 12 پیشکسوت عرصه تولید و تجارت تقدیر شد. همچنین از دو محقق و پژوهشگر، یک مدیر رسانهای بخش خصوصی و یک چهره دولتی قدیمی که سابقهای طولانی در همراهی و همگامی با بخش خصوصی دارد نیز با اعطای لوح و نشان امینالضرب تجلیل شد.
دیدگاههای سهگانه در مورد توسعه
در آغاز این مراسم ابتدا فعالان بخش خصوصی و مسوولان اتاق تهران با پخش تصاویری از حادثه دلخراش ساختمان پلاسکو، این حادثه غمانگیز را به مردم ایران به خصوص خانواده آتشنشانان غیوری که جان خود را از دست دادند، تسلیت گفتند و با نمایش نماهنگی یاد و خاطره آیتالله اکبر هاشمی رفسنجانی را که قدمهای بزرگی در راه توسعه کشور برداشت گرامی داشتند.
در ادامه محسن هاشمی، فرزند مرحوم آیتالله هاشمی رفسنجانی، در سخنانی کوتاه به فرآیند توسعه در کشور پرداخت. او سخنانش را با یاد شهدا، امام راحل و آیتالله هاشمی آغاز کرد و شهادت آتشنشانان غیور در حادثه فرو ریختن ساختمان پلاسکو را نیز تسلیت گفت. هاشمی همچنین از همدردی ملت ایران با خانواده آیتالله هاشمی نیز قدردانی کرد.
او گفت: فرو ریختن ساختمان پلاسکو را با عمری بیش از 50 سال که نماد مدرنیته در تهران بوده است، بهانه قرار میدهم تا بگویم وقوع این حادثه نشان میدهد که
راه توسعه در ایران هموار نیست. در واقع خلاءهایی وجود دارد که به دست کارآفرینان برطرف میشود. امیدواریم مسیر توسعه در ایران بیش از پیش رهرو داشته باشد.
هاشمی با بیان اینکه آیتالله هاشمی رفسنجانی، چه در دوران مبارزه در پیش از انقلاب و چه پس از انقلاب، از اندیشه توسعه غفل نبود، افزود: حتی در زمان وقوع جنگ تحمیلی که در کنار فرماندهان بزرگ، کار فرماندهی جنگ را بر عهده داشتند، سعی میکردند فعالیتهای ساختوساز و تولید در کشور حفظ شود. به نظر میرسد، نمونه بارز آن، پروژه مترو باشد که ایشان در سال 1363 خطبهای در این رابطه قرائت کردند. خواسته ایشان این بود که پروژه مترو حتی با وجود حاکم بودن شرایط جنگ مجددا آغاز شود.
او در ادامه، معلق ماندن این پروژه پس از پیروزی انقلاب را ناشی از حاکم بودن سه دیدگاه در مورد توسعه دانست و گفت: گروهی، توسعه را مقولهای غربی و منفی قلمداد میکردند و از دیدگاه آنان این نوع پروژهها استعماری و صرفا برای این برنامهریزی شده بود که ملت ایران را استثمار کند. به دلیل وجود همین بینشها بود که پروژههایی شبیه مترو در ابتدای انقلاب دچار بحران شد و با تلاش سردار سازندگی احیا شد. این دیدگاه در مورد خرید هواپیمای F16 و ساخت نیروگاه اتمی نیز وجود داشت.
به گفته محسن هاشمی، دیدگاه گروه دوم نیز به توسعه، چنین بود که آنها توسعه را امری غربی و مثبت میپنداشتند و معتقد بودند که پروژهها باید شبیه آنچه در دیگر کشورها اجرا شده، در ایران نیز به اجرا درآید.
او در ادامه سخنانش به توصیف نگرشهای توسعهای آیت اللههاشمی رفسنجانی پرداخت و گفت: ایشان بر این عقیده بود که باید از غرب و شرق کمک گرفت و در حوزههایی چون، اشتغال، کارآفرینی و صادرات به توفیقاتی دست یافت و ایرانی ساخته شود که به الگوی دیگر کشورهای جهان تبدیل شود. به دلیل باور به چنین ایدهای بود که سبب شد برخی از دوستانشان از ایشان فاصله گرفتند و او مورد بیمهری قرار گرفت. آیتالله هاشمی رفسنجانی به حمایت از کارآفرینان و افزایش رفاه مردم اعتقاد واقعی داشت.
او به برخی اظهارنظرهای آیتالله هاشمی در آخرین دیدارهای ایشان با کارآفرینان اشاره کرد و گفت: یکی از دیدگاههای ایشان این بود که ارتقای دانایی مردم، بهتر از تلاش برای اصلاح سیاستمداران است و اینکه اعتراف به خطا ایرادی ندارد؛ بلکه پی بردن به اشتباه و جبران آن بسیار حائز اهمیت است. مساله دیگری که مورد تاکید ایشان بود، آبیاری درخت امید بود. اعتقاد آیت الله این بود که نباید امید از جامعه رخت ببندد. ایشان همچنین همواره به دنبال ایجاد همدلی بودند و میگفتند یکی از دلایل موفقیتهای دولت سازندگی وجود همدلی در آن دوره بود.
محسن هاشمی در پایان سخنانش با تقدیر از اتاق تهران در برگزاری چنین مراسمی تاکید کرد آیتالله هاشمی رفسنجانی حفظ نظام و نظم اجتماعی را نیز از عوامل مهم توسعه میپنداشتند که باید مورد توجه فعالان اقتصادی قرار گیرد.
الگوی پارلمانی کشور در بخش خصوصی شکل گرفت
در ادامه آیین اعطای لوح و نشان امینالضرب به کارآفرینان برتر و پیشکسوتان عرصه تولید و تجارت به مناسب 133 سالگی اتاق تهران، غلامحسین شافعی، رییس اتاق ایران پشت تریبون ایستاد. شافعی با یاد کردن از فرزندان غیور ایرانی که بیش از یک قرن گذشته پایههای اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی را در کشور بنا نهادند به حادثه دلخراش روزهای گذشته و ویران شدن ساختمان پلاسکو و شهادت جمعی از آتشنشانان کشور، اشاره کرد و گفت: خوشبختانه ایران همواره در طول تاریخ شاهد حضور و فداکاری افرادی دلیری بوده که با وجود مقاومتها و فشارهای بسیار ایستادگی کردند و توانستند قدمهای محکمتری برای توسعه ایران بردارند.
او سپس از بنیانگذار اتاق تهران یاد کرد و گفت: مرحوم حاج محمدحسن امینالضرب با برخورداری از اخلاق، تقوا و پیگیری مستمر توانست حاکمیت دوران را متقاعد سازد که نهادی جوشیده از فعالان اقتصادی به نام مجلس وکلای تجار ایران میتواند از یک سو پیگیر حقوق بازرگانان جامعه و از سوی دیگر مشاوری امین برای دولت در مسیر بهبود اقتصاد باشد.
رئیس اتاق ایران با تأکید بر فعالیتهای این فرزند دلیر ایران در راستای احترام به مالکیت فردی، جلوگیری از سوءاستفاده عمال دیوانی، رواج کالاهای ایرانی و سپردن امور تجار به نهاد مدنی، تصریح کرد: قبل از شکلگیری
هر نوع الگوی پارلمانی در کشور، پارلمان بخش خصوصی بنیان گذاشته شد.
شافعی رمز ماندگاری مدیران و رهبران را نه در مقام، مکنت و قدرت آنها بلکه منوط به اتخاذ اهداف انسانی، اجتماعی، پرورش انسانها، تعادل بخشیدن بین انسان و ماشین، احساس و منطق، امور شخصی و امور اجتماعی و معیشت و فضیلت عنوان کرد و گفت: یک مدیر ماندگار، یک رهبر عاشق و عاقل است؛ چرا که توازن و هموزنی مادی و معنوی و عشق و عقل تراز تمدن بشری خواهد بود.
رئیس اتاق ایران در پایان ادامه داد: اتاق بازرگانی در ادامه حیات بالندهای که با نهال مجلس وکلای تجار در 133 سال پیش کاشته شد، امروز تجربهای گسترده و علمی را دنبال میکند که آرزوی همیشه مردم ایران بوده است.
پیشگامی بخشخصوصی برای توسعه کشور
وزیر صنعت، معدن و تجارت دیگر سخنران این همایش بود. محمدرضا نعمتزاده با اشاره به نقش اتاق بازرگانی و جایگاه این نهاد بخشخصوصی در تصمیمسازیها و تصمیمگیریها در کشور، گفت: ایران امروز، نیاز به توسعه و پیشرفت دارد و تحقق آن نیز به دست کسانی است که قابلیت و توانمندی آن را داشته باشند.
وی افزود: در مسیر توسعه کشور، نخبگان اقتصادی و کارآفرینی جلودار و پیشقراول هستند و دیگر عرصههای کشور باید به دنبال آنان حرکت کنند.
وزیر صنعت، معدن و تجارت در ادامه افزود: دولت یازدهم در حال تدوین طرحی است که جهش عظیمی در اقتصاد کشور ایجاد خواهد کرد و افزایش تولید و صادرات، ارتقای فناوری و سایر بخشها در آن دیده شده و قصد داریم این طرح را با همراهی کامل بخش خصوصی پیادهسازی کنیم.
راهی جز میدانداری بخش خصوصی وجود ندارد
پس از مراسم اعطای تندیس، نشان و لوح امینالضرب، اسحاق جهانگیری، معاون اول رییسجمهور طی سخنانی، برگزاری این گردهمایی توسط اتاق تهران را اقدامی ارزشمند برشمرد و گفت: شرط ماندگاری چنین حرکتهایی این است که چارچوبهایی برای آن طراحی شود.
این برای نخستین بار است که یک نهاد مدنی در کشور ما، جایزهای به نام بنیانگذار خود طراحی میکند. اتاق تهران به عنوان نهادی مدنی در ساماندهی بخش خصوصی، نقش کمنظیری ایفا کرده است.
او افزود: اکنون فعالان اقتصادی احساس میکنند نهادی به نام آنان وجود دارد که در فرصتهای پیشآمده نظرات آنان را مطرح میکند و چنانچه مطالبات فعالان اقتصادی در دولت به جایی نرسد، اتاقها این خواستهها را در رسانهها مطرح میکنند. برای دولت افتخار است که سیاستهایش نقد شود و در صورتی که دولتها بتوانند از این نقدها استفاده کنند برای پیشرفت کشور مفید خواهد بود.
معاون اول رییسجمهور با بیان اینکه دولت تدبیر و امید، نخبگان، دانشگاهیان و فعالان اقتصادی را مشاوری مفید برای خود میداند، ادامه داد: کسانی که در اتاق عضویت دارند، هر یک میتوانند دهها کار و خدمت ماندگار به جای بگذارند. من اکثر کسانی که لوح و نشان دریافت کردند، را میشناسم. باید به کسانی که به ایران دلبسته هستند، افتخار کرد. در واقع برای اعتلای اقتصاد ایران، راهی جز میدانداری بخش خصوصی وجود ندارد.
او در بخش دیگری از سخنان خود به نامگذاری سال جاری به اقتصاد مقاومتی و اقدام و عمل توسط مقام معظم رهبری اشاره کرد و گفت: ابتدای سال جاری که رهبر معظم انقلاب آن را به نام اقتصاد مقاومتی و اقدام عمل نامگذاری کردند برای خود من پیغام داشت.
معاون اول رییسجمهور افزود: بعد از قرارگیری در مسلیت جدید بر اساس شرایط اقتصادی تصور میکردم که راهاندازی چرخ اقتصادی کشور کار بسیار پرزحمتی است. تحریمها، سوءمدیریتها، گرفتن امید و انگیزه از فعالان اقتصادی باعث شده بود که اقتصاد کشور وارد شرایط سختی شود و دولت باید شرایط مناسبی برای فعالان اقتصادی فراهم میکرد.
او با اشاره به اموری که در حیطه وظایف دولتهاست، گفت: دولت باید با دنیا تعامل برقرار کند زیرا بخش خصوصی نمیتواند ادعا کند که به تنهایی میتواند مسایل دیپلماتیک ایران را حل کند و این امر وظیفه دولت به حساب میآید. فکر میکنم برجام تا حدود زیادی توانسته است این شرایط را برای فعالان بخش اقتصادی کشور ایجاد کند هر چند هنوز موانع زیادی پیش روی بخش خصوصی وجود دارد.
جهانگیری با اشاره به برخی مواضع در قبال موضوع برجام گفت: در این راه برخی تلاش میکنند که کار بزرگ دولت را کوچک جلوه دهند. در حالی که خودشان کوچک میشوند. باید ثبات اقتصادی در کشور حاکم و شاخصهای اقتصادی نظیر نرخ تورم و ارز برای فعالان قابل پیشبینی باشد. اکنون حدود نرخ تورم و ارز برای صاحبان کسب و کار مشخص است.
جهانگیری ادامه داد: اگر بخش خصوصی شاهد اختلافات باشد و بیثباتی به این گروه القا شود، فضای کسب و کار نامطمئن میشود. در کل میتوان گفت که اکنون شرایطی پیشبرنده اقتصادی فراهم شده و این شرایط کُندکننده فعالیتها نیست.
او همچنین از ضرورت اصلاح سیستم بانکی و نظام بروکراسی نیز سخن گفت: برای مثال اخیرا آقای خوانساری مواردی را در مورد برخورد سازمان امور مالیاتی با بنگاهها کوچک و متوسط مطرح کرده است که برطرف شدن آنها در نظام تصمیمگیری زمانبر است اما به هر حال در مورد آنها تصمیمگیری خواهیم کرد.
بازگشت اقتصاد کشور به ریل نظام بانکی
معاون اول رییسجمهور در ادامه، به بازگشت اقتصاد کشور بر پایه نظام بانکی تاکید کرد و افزود: همه باید کمک کنند که اقتصاد کشور به جایگاهی برسد که گشایشهای اعتباری بار دیگر محور فعالیتهای اقتصادی قرار گیرد و تاکید دولت نیز بر این است که بانکها با 10 درصد پیشپرداخت، گشایش اعتباری برای صاحبان کسب و کار انجام دهند.
او با اشاره به تحولاتی که در هفتههای اخیر در بازار ارز رخ داد، گفت: برخی در حال فشار به دولت برای اتخاذ تصمیمی در واکنش به نوسانات نرخ ارز بودند تا تصمیمی غیرصحیح گرفته شود، ما تلاش کردیم وارد این مسائل نشویم. نقل و انتقال پول پس از تحریمها به سمت صرافیها سوق پیدا کرده که ریسک آن بسیار بالا است. برای مصونیت از این ریسکها، باید نقل و انتقالات پول دوباره به نظام بانکی و از طریق گشایش السی بازگردد.
جهانگیری با انتقاد از رویه برخی صرافیها در بازار، افزود: برخی افراد با مراجعه به صرافیها، اقدام به خرید ارز به میزانی عجیب میکنند که منجر به آشفتگی در بازار ارز میشود.
وی افزود: از این رو، دولت طی بخشنامهای از بانک مرکزی خواسته است که تا اسفند ماه سال جاری صرافیهای کشور را ساماندهی کند.
معاون اول رییسجمهور سپس به استفاده از منابع خارجی برای رونق اقتصادی کشور اشاره کرد و افزود: به دلیل سختگیریهای که به درستی از سوی دولت صورت گرفته، هنوز موفق نشدهایم که از فاینانس استفاده مطلوبی برای اقتصاد کشور داشته باشیم و بر این باوریم که در این عرصه باید تصمیم درست و اصولی گرفته شود. ما میخواهیم فاینانسهای بینالمللی را بر اساس شرایط خاص خودمان جذب کنیم نه شرایطی که فاینانسکنندگان به ما تحمیلکنند. جذب فاینانس برای کشور اگر چه به تاخیر افتاده اما به شکل درستی در آینده اجرا خواهد شد اما در این خصوص بیگدار به آب نمیزنیم.
او همچنین با اشاره به آزاد شدن یوزانس برای فعالان صنعتی گفت: بخش تولید اکنون روی غلتک افتاده است و آنهایی که اهل حرکت باشند حرکت خود را آغاز کردهاند. در دوره پسابرجام موفق شدیم که بخش تولید را به ریل رونق بازگردانیم و در مرحله بعدی، افزایش سرمایهگذاری در دستورکار دولت قرار دارد.