حمیدرضا صالحی سلمی، نایب رئیس کمیسیون انرژی اتاق تهران و عضو هیات مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت استان تهران است. او در خصوص شرایط لازم برای حضور در بازارهای رقابتی معتقد است که باید ادبیات تجاری ایران از واردات به سمت صادرات تغییر یابد. از نظر این عضو خانه صنعت، معدن و تجارت، ایران سال های سال به دلیل اتکا به درآمد های نفتی وارد کننده خوبی بوده است و هنوز بازار از مولفه های لازم جهت حضور در بازارهای بین المللی فاصله دارد.
از نظر شما آیا شرکت ها و تولید کنندگان ما از شرایط لازم برای حضور در بازارهای بین المللی برخوردارند و در ادامه باید به چه فاکتورهایی توجه کنند تا بتوانند فعالیت های جهانی داشته باشند؟
از آنجایی که سال های سال اقتصاد کشور متکی به اقتصاد نفت بوده است همین عامل باعث شده تا تولیدات ما در بستر مناسبی برای رقابتی شدن قرار نگیرند. از سوی دیگر از آنجایی که تولیدات داخلی یا از حمایت های لازم برخوردار نبودند یا به موقع از آنان حمایت نشده بنابراین برخی تولیدات هنوز به تولیدات رقابتی تبدیل نشده است. پس باید تولیدات به تولیدات رقابتی برسد و از دیگر سوی تولید کنندگان خودمان نیز از آمادگی های لازم برای صادرات برخوردار شوند و به این باور که باید بتوانند کالای صادراتی تولید کنند برسند.
این در حالی است که بازار بزرگ خودمان به دلایل سیاسی - اقتصادی بیشتر دراختیار خارجی هاست و واردات را به صادرات ترجیح می دهیم بنابراین عملا تولیدات نمی تواند در فضای رقابتی پیش برود و تیراژ مناسبی تولید کند.
یعنی از نظر شما تولیدات ما توان رقابتی در بازارهای بین المللی را ندارند؟
تولیدات ما از برخی معیارهای لازم برای حضور در بازارهای رقابتی بین المللی فاصله دارند. به عنوان مثال پژوی 206 تولید سال 94 با کیفیت تر از سال 95 است به عبارتی هرساله از کیفیت کالا کم می شود و این به دلیل نداشتن بازار است که منجر به افت تیراژ تولید و سپس هم بالا رفتن قیمت و کاهش کیفیت می شود.
از این روی عنوان می کنم که برای حضور در بازارهای بین المللی باید توان تولیدات به تولیدات رقابتی برسد. تیراژ بالای تولید در کنار قیمت مناسب و کیفیت مرغوب از جمله پیش نیازهای حضور در بازارهای جهانی است بنابراین باید تمام تلاش های مان را انجام دهیم تا قیمت تمام شده پایین بیاید که کاهش هزینه بهره بانکی برای تولید کننده یکی از این موارد است.
همه اینها به یک خواسته ختم می شود که آیا بازار بزرگی برای محصولات وجود دارد که برای این موضوع می توان از گسترش دامنه ارتباطات سیاسی با کشورهای هدف استفاده کرد و بازار را به نفع تولید کننده توسعه داد بنابراین بازار با تیراژ بالا را در اختیار گرفتن یک امتیاز است و چه بازاری بهتر از بازار 80میلیونی ایرانی در نتیجه اولویت اول باید حفظ بازار داخل باشد که اگر با حفظ قیمت و کیفیت بازار داخل را بتوانیم حفظ کنیم می توانیم بازار 400میلیونی منطقه را نیز به دامنه فعالیت های مان اضافه کنیم به شرطی که کیفیت و قیمت مطلوبی داشته باشیم. هرچه بازار بزرگی در اختیار داشته باشیم قیمت تمام شده پایین تر می آید و این می تواند به افزایش کیفیت و تولید با تیراژ بالا کمک کند.
بازار منطقه را چگونه می توانیم کسب کنیم؟
وقتی که سه مولفه کیفیت، بازار و قیمت تمام شده را بتوانیم جهانی کنیم. بازار خوب زمانی برای ما به وجود می آید که ما ارتباطات خوبی داشته باشیم و کالاهای تولیدی ما نیز از کیفیت خوبی برخوردار باشند بعد که بازار خوب را پیدا کردیم می توانیم تیراژ را بالا ببریم.
تیراژ که بالا رفت قیمت تمام شده نیز پایین می آید و شما شرایط بهبود کیفیت را دراین صورت به دست خواهید آورد و هر سال به کیفیت کالای تولیدی خودتان اضافه می کنید از این روی است که در کالای خارجی نظیر اتومبیل های خارجی هر ساله باوجود افزایش تکنولوژی قیمت کالاها افت و خیزهای تولیدات ما را تجربه نمی کند چراکه آنها بازار دارند و از این روی باید گفت امروزه حرف اصلی را کشورهایی می زنند که بازار دارند بنابراین ما باید ببینیم که برای کالای ایرانی چقدر توانسته ایم بازار تعریف کنیم. به عبارتی چهره های حکومتی تا چه اندازه توانسته اند و می توانند برای ما بازار بین المللی ایجاد و سپس سازمان های اقتصادی و بنگاه ها تا چه اندازه می توانند در تجهیز کردن صنایع موفق عمل کنند.
گاهی برای حضور در بازارهای بین المللی توجه به ذائقه و سلیقه کشورها کار تولید تا صادرات را سخت تر می کند در این خصوص پیرامون تجربیات کسب شده از کشور روسیه چه پیشنهاداتی دارید؟
بحث نداشتن امکانات لجستیک یا حتی ماشین آلات مجهز به یخچال در صادرات به کشور روسیه تا حدود زیادی قابل توجه بود. از سوی دیگر باید برای صادرات با استانداردهای آن کشور نیز آشنا بود. بسته بندی، طعم غذای تولیدی تا لجستیک مناسب از جمله اقداماتی است که باید انجام شود.
از این روی عنوان می کنم که برای صادرات باید تفکر حرفه ای داشت و این در حالی است که حتی درادبیات تجاری و قوانین تجاری ما از مبادی واردات بیشتر از صادرات سخن به میان آمده است. به عبارتی کشور بیشتر از صادرات به واردات خو گرفته و تغییر این نگرش بین مردم و دولت هایی که 50 سال است واردات آنان از صادرات شان سبقت گرفته است کار علمی بیشتری می خواهد.
